Virtueel stagelopen in klas met VR-bril

Met een virtual reality-bril een praktijksituatie de collegezaal binnenhalen. Bij zorgopleidingen van Fontys gebeurt het al. Maar ook lerarenopleidingen hebben baat bij virtual reality, stelt onderwijskundige Hanneke Theelen. Vorige week promoveerde ze op dit onderwerp.

Virtual reality als lesmateriaal bij lerarenopleidingen? Dat klinkt wat vergezocht.
“Dat is het niet. Het is juist goed om met technologie de onderwijspraktijk meer de opleiding in te halen. Studenten ervaren namelijk een behoorlijke kloof tussen theorie en praktijk. Ze vinden de opleidingen vaak te theoretisch aangestuurd en ervaren daardoor veel spanning als ze echt les moeten gaan geven. Met virtual reality kunnen we die kloof enigszins dichten en zorgen dat ze minder stress voelen.”

Maar daar zijn de stages toch voor bedoeld, om die praktijkervaring op te doen?
“Zeker, maar met de VR-bril kunnen we studenten beter voorbereiden op die stages. De 360 graden-video’s die ze met deze speciale bril bekijken, geven de studenten meer inzicht in de dynamiek in het klaslokaal. Ze hebben echt het gevoel alsof ze midden in de klas staan.

Ze zien hoe ervaren docenten te werk gaan en hoe communicatie- en interactiepatronen werken. Daardoor komen ze tijdens hun stage beter beslagen ten ijs.”

Hebben studenten al ervaring opgedaan met deze 360-graden video’s?
“Ja, ik heb in mijn promotieonderzoek bijeenkomsten gehouden met eerstejaarsstudenten van de lerarenopleiding in Sittard. Zij gaven aan dat ze het fijn vinden dat ze met de video’s een beter beeld hebben gekregen van de onderwijspraktijk.

Ze hebben goede voorbeelden gezien van wat een docent kan doen in bepaalde situaties en ze hebben het belang van non-verbale communicatie heel duidelijk meegekregen. Hoe kom je een klas binnen? Hoe sta je voor de klas? Hoe reageer je als het rumoerig is bij aanvang van een les? Al dat soort zaken komen in de video’s aan bod.

Want vergis je niet: leerlingen vormen in de eerste paar minuten een beeld van jou als docent en dat beeld stellen ze niet makkelijk meer bij. Het is dus best belangrijk dat je als stagiair een goede start maakt in een klas.”

En nu gaan alle lerarenopleidingen van Fontys gebruik maken van deze VR-toepassing?
“Zo ver zijn we helaas nog niet. Als we op de lange termijn met deze technologie willen gaan werken, dan zullen we nieuwe video’s moeten maken van betere kwaliteit.

Dit onderzoek staat nog in de kinderschoenen. Zo is er bijvoorbeeld nog weinig mogelijkheid voor interactie in de video’s. Dat is nu nog vrij complex om in te bouwen, maar dat is wel een van mijn aanbevelingen. Gelukkig ontwikkelt de technologie zich razendsnel.

Ik zie in de toekomst dan ook een belangrijke rol weggelegd voor virtual reality in het lerarenonderwijs. De reacties uit het werkveld zijn heel positief. Veel lerarenopleiders zijn geïnteresseerd in deze toepassing en zien de meerwaarde.

Het is nu vooral zaak om de technologie verder te ontwikkelen. Ik heb hiervoor contact gezocht met de universiteit van Aken. Zij hebben een technologische afdeling die heel erg thuis is in het ontwikkelen van dit soort omgevingen.” [Ivo van der Hoeven]