Wat doen Amnesty-waarnemers bij demonstraties?

Om het demonstratierecht beter te waarborgen zijn onafhankelijke waarnemers van Amnesty met enige regelmaat aanwezig bij demonstraties. Dat doen we al jaren bij allerlei soorten demonstraties: waaronder die van Kick Out Zwarte Piet, Extinction Rebellion, Samen voor Nederland en meer. En dat blijven we doen. Het werk van onafhankelijke waarnemers valt onder de bescherming van het demonstratierecht, en overheden moeten hun bescherming zien als onderdeel van een goede facilitering van het demonstratierecht. Het recht om demonstraties waar te nemen en daarover te rapporteren is afgeleid van het recht op informatie (onderdeel van het recht op vrije meningsuiting), en is daarmee mensenrechtelijk sterk beschermd.  

We observeren de demonstratie zonder er zelf actief aan deel te nemen. Onze waarnemers proberen in kaart te brengen hoe de lokale overheid (burgemeester en politie) demonstraties mogelijk maken. We zijn ook ter plekke om demonstranten en omstanders desgevraagd te informeren over het demonstratierecht. Als daar aanleiding voor is, kan Amnesty direct publiekelijk reageren. Ook kunnen we de opgedane informatie gebruiken om de burgemeester, gemeente en politie erop te wijzen dat zaken beter geregeld moeten worden.

De aanwezigheid van Amnesty waarnemers is enkel gericht op het toezien op een betere waarborging van het demonstratierecht en zegt dus niets over wat Amnesty van de inhoud van de demonstratie vindt. Wij monitoren demonstraties niet in opdracht van een actiegroep, maar we informeren hen doorgaans wel over onze aanwezigheid. Dat doen we overigens ook bij de gemeente en de politie; wij stellen hen altijd op de hoogte van onze aanwezigheid.

Ook waarnemer zijn? Je kunt je aanmelden als vrijwilliger om waarnemer te zijn. Elke waarnemer wordt inhoudelijk en praktisch getraind door Amnesty om als onafhankelijke waarnemer ingezet te kunnen worden. Een succesvolle afronding van deze training is een voorwaarde om als waarnemer aan de slag te gaan.