Let dus preventief op de gezondheid van de leraren en ondersteuners, adviseert de AOb over het coronadraaiboek dat elke school nu moet maken. De mr-bevoegdheden rond arbeidsomstandigheden zijn van toepassing, dus de medezeggenschap moet vroegtijdig meepraten zodat er ruimte is om de achterban te raadplegen. Voor de arbo-kwesties in het draaiboek is het instemmingsrecht een zaak van de personeelsgeleding (artikel 12 Wms), de veiligheid en gezondheid van leerlingen zijn een zaak voor de voltallige mr (artikel 10).

Weinig steun
De veiligheid van het personeel bij nieuwe besmettingsgolven is niet vanzelfsprekend. Bij de voorbereiding van het landelijke sectorplan voor het onderwijs kreeg de AOb te weinig steun voor maatregelen en adviezen die het besmettingsrisico voor personeel beperken. De bond pleitte zonder succes voor snelle verbetering van de ventilatie in de lokalen en effectieve maatregelen als die niet in orde is, zoals het sluiten van lokalen in het oranje en rode scenario. Ook wil de AOb voorrang bij vaccinatie tegen nieuwe virusvarianten en een collectieve verzekering tegen de gevolgen van langdurige covid, waardoor al te veel onderwijspersoneel is uitgevallen. AOb-voorzitter Tamar van Gelder geeft daarom geen steun aan het sectorplan: “Als er weer een covid-epidemie komt, is het onderwijs gewoon weer de klos: de leerlingen en studenten, maar ook al het onderwijspersoneel”, zei ze in juli op de AOb-website.

‘Als er weer een covid-epidemie komt, is het onderwijs gewoon weer de klos: de leerlingen en studenten, maar ook al het onderwijspersoneel’

Draaiboeken
Het kabinet beoordeelt wekelijks de coronasituatie, in vier stappen van donkergroen tot rood. Bij donkergroen is ventileren en handen wassen voldoende, bij rood zit maximaal de helft van de leerlingen tegelijk in de klas. Scholen moeten voor 1 oktober een eigen draaiboek hebben dat aansluit op de vier scenario’s. Een modeldraaiboek voor het voortgezet onderwijs is te vinden bij de VO-raad, maar let erop dat dit is ontwikkeld zonder betrokkenheid van de AOb. De arbo-bevoegdheden van de mr ontbreken, en ook hier zijn veiligheidsmaatregelen voor personeel dus niet gegarandeerd. Gebruik van de gratis zelftests voor de hele schoolbevolking is vrijwillig voor leerlingen en collega’s. De uitslag van zulke zelftests wordt bovendien nergens geregistreerd. En op dit moment is er geen voorrang voor onderwijspersoneel in de volgende vaccinatieronde.

In het primair onderwijs is er op dit moment geen modeldraaiboek. De werkgeversorganisatie PO-raad hamert vooral op extra investeringen in ventilatie en meer maatregelen om gebouwen te laten voldoen aan de arbo-normen. Dat lukt niet voor de winter: volgens de PO-raad presteert driekwart van de gebouwen ondermaats.

‘Hoe moeilijk dat ook is in de onderwijspraktijk, een strikter advies zou leraren en ondersteuners meer rugdekking geven’

Maatwerk
Waar zitten de veiligheidsrisico’s waar de mr op kan letten? De afwegingen die scholen zelf mogen maken bij hun coronadraaiboek geven veel ruimte voor maatwerk. Dat lijkt heel plezierig en past bij de vrijheid die scholen hebben, maar de belangen van het personeel kunnen in de knel komen. Adviseur medezeggenschap Marcel Koning wijst op ‘waar mogelijk’ bij de passages over de veilige afstandsnorm, het gebruik van looproutes en spreiden van pauzes. Hoe moeilijk dat ook is in de onderwijspraktijk, een strikter advies zou leraren en ondersteuners meer rugdekking geven als zij onveilige situaties willen vermijden. Ook daarover zou het draaiboek op school iets moeten melden.

Bij een nieuw coronadraaiboek hoort ook een aanvulling op het centrale arbo-document, de risico-inventarisatie en -evaluatie. Uitgebreide informatie daarover is te vinden bij arbeidsmarkt- en opleidingsfonds Voion voor het voortgezet onderwijs. Het merendeel is ook bruikbaar voor het primair onderwijs.