21-06-2022

Stikstofplannen baren akkerbouw grote zorgen

BO Akkerbouw maakt zich grote zorgen over het effect van het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG) op de Nederlandse akkerbouw. Met de omvang van de doelen en het korte tijdsbestek is de aanpak niet realistisch en verkeren boeren in onzekerheid, zeker aangezien de doelen voor waterkwaliteit en klimaat nog volgen. Voorzitter Dirk de Lugt: “Er wordt gestrooid met doelstellingen en percentages die onhaalbaar zijn. Dit heeft grote impact op boerengezinnen en op de hele sector.”

Eenzijdige plannen

Op 10 juni jongstleden stuurden de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en de minister voor Natuur en Stikstof de startnotitie voor het NPLG en de brief ‘Perspectieven voor agrarisch ondernemers’ naar de Tweede Kamer. Uit de startnotitie voor het NPLG blijkt dat veel akkerbouwers in een gebied zitten waar een stikstofreductie van 47% of meer vereist is. Later dit jaar volgen nog de waterkwaliteitsdoelen per gebied volgen en daarna volgen nog de klimaatdoelen. Het is onbekend wat dit betekent voor de telers in deze gebieden. De inzet van de Nederlandse akkerbouw op klimaat, plantgezondheid, biodiversiteit en precisielandbouw lijkt door de overheid niet te worden meegenomen in de plannen.

Akkerbouw staat onder druk

Dirk de Lugt, voorzitter BO Akkerbouw: “De plannen van de ministers zijn hard aangekomen in de hele landbouw. Er wordt gestrooid met doelstellingen en percentages die voor de sector onhaalbaar zijn. Deze plannen hebben grote impact op boerengezinnen en zorgen ervoor dat de toekomst van individuele bedrijven onzeker is. Vanwege de verwevenheid van de veehouderij en de akkerbouw raken de gebiedsdoelstellingen telers niet alleen direct maar ook indirect. Er dreigt nu een kaalslag van het platteland. Door het ingrijpen in de primaire sector staat de verwerking van akkerbouwproducten eveneens onder druk.”

Plannen niet realistisch

Transities kosten tijd en hebben een grote impact op individuele ondernemers en de ketens waarvan zij onderdeel zijn. Hier hebben de ministers echter onvoldoende rekenschap van gegeven. De doelen en het voorgestelde tijdspad zijn niet realistisch en de aansluiting op de boerenpraktijk ontbreekt. Ook zijn de economische gevolgen voor agrifoodketens en de economie als geheel onvoldoende meegewogen. BO Akkerbouw roept het kabinet en de provincies op om zorgvuldigheid boven snelheid te kiezen. Dit kan alleen door een constructieve dialoog met de agrarische sector.

Samen aan de slag voor perspectief

De Nederlandse akkerbouw staat aan de lat om haar bijdrage te leveren aan doelen voor natuur, water en klimaat. Telers geven binnen BO Akkerbouw samen invulling aan een breed onderzoeksprogramma met veel aandacht voor duurzaam bodembeheer, wat de basis is voor veel maatschappelijke opgaven. Vanuit de sector gezien zijn er volop mogelijkheden, maar het beleid moet daar de ruimte voor geven. De perspectief-brief van minister Staghouwer biedt hier openingen voor, bijvoorbeeld als het gaat om de maatwerkaanpak in het mestbeleid en de teelt van biogrondstoffen. BO Akkerbouw en haar leden gaan graag met de minister aan de slag om dit perspectief in de praktijk te brengen.

Foto: ANP