Samen duiken in de dilemma’s van de gesloten jeugdhulp. Onderwerp 1: Spoedplaatsingen

In een reeks van drie sessies komen gedragswetenschappers bijeen. In verschillende, vaste groepjes. Allen betrokken bij de toeleiding en plaatsing van jongeren in de gesloten jeugdzorg. Vandaag de eerste sessie van 'groep 3'. Onderwerp: Spoedplaatsingen in de gesloten jeugdzorg. Wat vinden we hier van? Hoe gaan we hiermee om?

Voor alle deelnemers is herkenbaar dat er veel plaatsingen in de gesloten jeugdzorg 'met spoed' gedaan worden. En dat dit onwenselijk is. Kinderen komen daardoor onvoorbereid in een instelling aan. Voelen zich niet gehoord, want wisten niet dat ze opeens geplaatst zouden worden. Ook de gesloten instelling heeft zich amper kunnen voorbereiden: vaak geen volledig dossier, medicatie is niet meegegeven, kind komt soms midden in de nacht aan terwijl er dan weinig personeel aanwezig is. Is dat goede zorg, de beste ontvangst, als een kind veel drugs gebruikt, of suïcidaal is? En was de gesloten jeugdzorg er nou juist niet om deze kinderen, met heel ingewikkeld gedrag, echt goed te helpen, en de best mogelijke ontvangst en behandeling te bieden?

Zou gezamenlijk vooraf de casus bespreken dan niet helpender zijn voor alle partijen? Zodat we vooraf alles goed kunnen inrichten. Gezamenlijk overleg tussen GI, Wijkteam, gesloten jeugdzorg, GGZ, andere aanbieders, onderwijs. En zouden er dan niet ook meer gevallen zijn waarin we komen tot andere oplossingen dan opname in gesloten jeugdzorg? En hoe voer je zo'n gesprek dan met elkaar zonder dat de machteloosheid (en soms angst) die er heerst bij alle partijen leidt tot 'naar elkaar wijzen', of tot het gevoel 'heb ik het dan niet goed gedaan?'.

De deelnemers wisselen uit dat ook wachtlijsten vaak spoedplaatsingen tot gevolg te hebben. Soms is de gesloten jeugdzorg dan een overbrugging. Is de gesloten jeugdzorg daar voor bedoeld vragen de deelnemers zich af? Soms leidt het wachten tot een crisis die dan opgelost moet worden in de gesloten jeugdzorg. Vinden we dat eigenlijk wel o.k., of kan dat anders?

Er wordt ervaren dat door de afbouw van GGZbedden er kinderen met forse GGZproblematiek naar de gesloten jeugdzorg komen. Los van de vraag of dit wenselijk is, is zeer intensieve samenwerking met en hulp vanuit de GGZ dan noodzakelijk. Dit wordt nog niet in alle regio's ervaren. Daarnaast wordt verteld door verschillende deelnemers dat de GGZ suïcidale jongeren bewust niet opneemt omdat opname een contra-indicatie is, en ambulante behandeling effectiever is (hoe spannend dit vaak ook is). Toch wordt voor deze jongeren dan vaak een gesloten machtiging aangevraagd door GI/Wijkteam, voor de gesloten jeugdzorg, die hen wettelijk niet mag weigeren. Hoe kunnen er voor dezelfde jongere twee tegengestelde adviezen gegeven worden? De GGZ die aangeeft: ambulant. De GI/Wijkteam die kiest voor: opnemen. En de gesloten jeugdzorg heeft wettelijk geen mogelijkheid om 'nee' te zeggen.

Ook werd besproken: Hoe vaak komt een crisis nou eigenlijk uit de lucht vallen? Vrijwel nooit, wordt er geconcludeerd. Dus wat belemmerd ons om niet eerder met elkaar (verschillende partijen, verschillende vakgebieden), onder regie van een GI of Wijkteam, afwegingen te maken. Op het moment dat we allemaal nog een 'kalm brein' hebben. In een enkele regio worden hier voorzichtig eerste stappen in gezet. Maar dit zou in meer regio's gedaan moeten worden.

Een onafhankelijk gedragswetenschapper die Instemmingsverklaringen voor de Gesloten Jeugdzorg afgeeft, geeft aan wel eens pijn in haar buik te hebben. Een instemmingsverklaring afgeven omdat er wachtlijsten zijn, moet je dat wel doen? Als er onvoldoende voorinformatie ligt, wil je dan wel een Instemmingsverklaring afgeven?

Oplossingsrichtingen die rondom het thema 'spoedplaatsingen' geopperd werden:

a). eerder in het traject met alle partijen om tafel onder regie van de GI/Wijkteam. Om alternatieven voor de gesloten jeugdzorg te bedenken. En als gesloten jeugdzorg dan toch nodig is, om de plaatsing, en dus het kind en ouders en opnemende gesloten instelling, goed voor te bereiden. Dergelijk overleg geldt zeker ook in casussen waarin suïcide speelt.

b). gesloten Jeugdzorg-instellingen zouden ook voorwaarden kunnen stellen aan spoedplaatsingen. Soms door simpelweg met een GI en RvdKinderbescherming overeen te komen dat er buiten kantoortijden niet met spoed opgenomen wordt. Ervaring leert dat hierdoor het aantal spoedplaatsingen terug loopt, en in een heel aantal gevallen de crisis de volgende dag op een andere manier opgelost wordt, of een reguliere plaatsing toch mogelijk blijkt.

c). Onafhankelijk gedragswetenschapper kunnen ook 'nee' zeggen.

d). veel betere en intensievere samenwerking met de GGZ

e). eerder in het leven van deze kinderen goede analyse en diagnostiek doen. Zodat eerder de juiste hulp wordt ingezet. Niet te licht inzetten, of meerdere malen ongeveer dezelfde soort module inzetten als dit niet blijft te helpen. Kennis van wijkteams versterken. Of kennis en attitude van hulpverleners uit de gesloten jeugdzorg toevoegen aan het ambulante veld. Gesloten Jeugdzorg-groepen ombouwen naar zeer intensieve ambulante hulp. Eerder erbij, met de juiste inzet en juiste attitude gaat in de toekomst opname in de gesloten jeugdzorg voorkomen.

Kortom: Herkenning onder de deelnemers. Ook richtingen van verandering. Het besef dat ieder in zijn dagelijkse werk hier kleine stapjes in kan en moet maken, door 'morgen iets anders te doen'. Maar dat we ook landelijk op beleidsniveau nu werkelijk verandering moeten inzetten. Zodat ook het landelijke beleid stuwt naar een drastische vermindering van spoedplaatsingen.

Op naar de 2e sessie....over twee weken....dan duiken we samen in een volgend dilemma van de gesloten jeugdhulp.

#BGZJ #NIP #NVO #StroomOP