Minder vervuilende stoffen in lichaam van Vlaamse jongeren

Het Steunpunt Milieu en Gezondheid onderzocht meer dan 70 milieu­vervuilende stoffen in bloed- en urinestalen van 428 jongeren verspreid over Vlaanderen. 

Het valt op dat stoffen die ondertussen verboden zijn, zoals het bestrijdings­middel DDT, of strenger gereglementeerd, zoals het gebruik van bisfenol A (BPA) in harde plastics, minder in het lichaam van de jongeren voorkomen. Tegelijkertijd werden voor het eerst ook heel wat nieuwe stoffen gemeten. Die zijn vaak ontwikkeld om de verboden stoffen te vervangen. 

"Ze worden in de markt gezet als minder schadelijk, maar in de praktijk is de gezondheidsimpact nog weinig onderzocht", zegt professor Greet Schoeters, verbonden aan VITO en UAntwerpen. “Verder onderzoek naar de invloed op de gezondheid is dus nodig, om te vermijden dat schadelijke stoffen vervangen worden door andere stoffen die achteraf even schadelijk blijken te zijn. Onze studie toont alvast aan dat de meeste van die nieuwe stoffen bij een groot deel van de jongeren in het lichaam voorkomen.”

Een voorbeeld zijn vlamvertragers. Dat zijn chemische stoffen die onder meer meubilair en elektronica minder brandbaar maken. "Slechts enkele van de verboden vlamvertragers zijn nog meetbaar in de bloedstalen van jongeren. Vrijwel alle jongeren vertoonden in de urinestalen echter sporen van de nieuwe generatie vlamvertragers, waarvan de effecten op de gezondheid dus nog niet ingeschat kunnen worden." 

Dokter Vera Nelen van het Provinciaal Instituut voor Hygiëne in Antwerpen vindt het geruststellend dat er voor geen enkele gemeten stof alarmerende waarden gemeten zijn. "Toch zijn er aandachtspunten. Voor enkele stoffen zien we immers deelnemers met meetwaarden boven de richtwaarden, wat op lange termijn effect kan hebben op de gezondheid." 

Wie de blootstelling aan schadelijke stoffen zoveel mogelijk wil beperken, kan volgende tips opvolgen: 

• Tip 1 : Was regelmatig en goed je handen, zeker vóór het eten, na het buiten spelen en na het werken in de tuin. Gebruik bij het wassen niet te vaak zeep. Zeep zorgt ervoor dat de beschermende opperhuid verloren gaat, met als gevolg dat allergenen en sommige chemische stoffen makkelijker de huid kunnen binnendringen.
• Tip 2: Spoel ongekookte rijst grondig tot het water helder is. Kook de rijst in voldoende water (verhouding 1:6). Dit vermindert het gehalte aan arseen.
• Tip 3: Laat voorwerpen van kristal voor het eerste gebruik zeker 24 uur weken in azijn en spoel ze daarna goed af. Dit vermindert het gehalte aan lood.
• Tip 4:  Verwijder het vel of vette delen van vlees of vis en bak vetrijk voedsel op een rooster. Zo verminder je de persistente organochloorpolluenten, zoals PCB’s.
• Tip 5: Verwarm eten of drinken in glazen of porseleinen kommen in de microgolfoven en niet in plastic bakjes. Bewaar restjes eten in glazen of porseleinen bakjes om de opname van plastic componenten te verminderen. Dit vermindert de opname van plastic componenten in het lichaam.
• Tip 6: Ventileer je huis zo veel mogelijk en gedurende meerdere dagen of weken wanneer je nieuw meubilair of elektronica hebt aangekocht. Zo vermindert de opname van plastic componenten in het lichaam.
• Tip 7: Vermijd complexe, gekleurde en geparfumeerde verzorgings­producten. Kies voor eenvoudige producten met minder additieven, kleurstoffen, bewaarmiddelen, … Zo verminder je de opname van plastic componenten.
• Tip 8: Was beddengoed, kleding en handdoeken voor het eerste gebruik. Zo verminder je de opname van plastic componenten.
• Tip 9: Beperk voedsel uit blik. De coating aan de binnenkant van conservenblikken bevat vaak BPA.
• Tip 10:  In geval van een luizenprobleem: vermijd het gebruik van antiluizenproducten op basis van synthetische pyretroïden (vb. permethrin) en organofostaatpesticiden (vb. malathion). Pas de natkam-methode toe om luizen uit te roeien.

Bekijk het verslag uit "Het Journaal" hier: