Wat is een collectieve zorgverzekering?

Een collectieve zorgverzekering is een basispolis of aanvullende zorgpolis die gezamenlijk (met een collectief) is afgesloten. Een collectief is een groep personen met bepaalde overeenkomsten, bijvoorbeeld:

OvereenkomstVoorbeelden
Hetzelfde (soort) werkZiekenhuispersoneel, ziekenhuizen, onderwijzers, politieagenten en gemeentepersoneel
Ongeveer dezelfde leeftijdStudenten, 65-plussers
Vergelijkbare medische achtergrondChronisch zieken of personen met een bepaalde aandoening

Het feit dat de personen in het collectief bepaalde overeenkomsten hebben, maakt het voor een verzekeraar iets voorspelbaarder - en daarmee goedkoper - om een risico te verzekeren. Bovendien kan de verzekeraar bepaalde afspraken maken met de belangenbehartiger of rechtspersoon van het collectief. Denk aan preventieve maatregelen voor vermindering van ziekteverzuim, RSI en lage rugpijn.

Ten slotte is het voor verzekeraars ook eenvoudiger om een grote groep mensen in één keer te verzekeren. De schadelast van grotere groepen is simpelweg beter te voorspellen en daardoor kan er ook gerichter zorg worden ingekocht. Meestal geldt: hoe meer deelnemers aan een collectief, hoe gunstiger de afspraken en hoe hoger de korting voor het collectief.

Afgeschaft

Sinds 2023 is het hebben van een collectieve zorgverzekering minder interessant, omdat de maximale korting op de basisverzekering is afgeschaft.

Voordelen

Wel kunnen er bij een collectieve verzekering andere voordelen geboden worden:

  • Ruimere vergoedingen
  • Korting op de aanvullende- of tandverzekering
  • Geen medische selectie voor aanvullende polis
  • Toegang tot bepaalde zorgprogramma’s
  • Lager eigen risico (alleen voor bijstandsgerechtigden)

Ook de partners en kinderen kunnen vaak gebruikmaken van de collectiviteit van de verzekeringsnemer.

Regels collectieve zorgverzekering

Aan het aanbieden van een collectieve zorgverzekering zijn bepaalde regels verbonden:

  • Er mag wettelijk gezien geen korting geboden worden op de basisverzekering (in 2024)
  • Er mag vrij onderhandeld worden over de korting op aanvullende verzekeringen
  • Het afsluiten van een collectieve verzekering is nooit verplicht: een rechtspersoon (zoals een werkgever) mag daarom nimmer iemand dwingen om deel te nemen aan een collectief.

Wisselen van werkgever

Als je wisselt van baan, kan de collectiviteitskorting in het volgende kalenderjaar komen te vervallen, omdat je niet langer onderdeel uitmaakt van het collectief. Je behoudt dan wel dezelfde zorgpolis, maar dan zonder korting.

Je kunt soms wel tussentijds overstappen naar een andere zorgverzekeraar, maar alleen bij de verzekeraar met wie je nieuwe werkgever afspraken heeft gemaakt. De regel is dat je binnen 30 dagen na de eerste werkdag moet zijn overgestapt naar de nieuwe collectieve verzekering.

Wie kan van een collectief gebruik maken?

Ongeveer twee derde van de verzekerde Nederlanders heeft een collectieve zorgverzekering, bijvoorbeeld via de werkgever, sportvereniging of vakbond. Het grootste deel van de collectief verzekerden is bovendien ondergebracht bij één van de grote vier verzekeringsmaatschappijen: Zilveren Kruis, CZ, Menzis of VGZ.

Er zijn een groot aantal verschillende collectieven, zoals een collectief via:

  • Een werkgever
  • Een overheidsinstelling, bijvoorbeeld de politie of de gemeente
  • Een sportvereniging of fitnessclub
  • Een patiëntenvereniging
  • Een commerciële partij, zoals een bank of winkelketen

Er zijn ook collectieve verzekeringen voor bepaalde doelgroepen, zoals voor:

  • Studenten
  • 65-plussers
  • ZZP’ers
  • Zorgverleners
  • Onderwijzers

Tot slot zijn er ook collectieve verzekeringen die voor iedereen toegankelijk zijn. Dit noemt men 'open collectieven'.

Meerdere verzekeraars bieden een collectiviteitskorting aan op de zorgverzekering. Er moet dan dikwijls aan bepaalde eisen worden voldaan.

Is een collectieve zorgverzekering goedkoper?

Het voordeel van een collectieve verzekering is de aanvullende verzekeringen bij collectieven iets scherper zijn geprijsd.

Dankzij de kortingen op collectieve verzekeringen, bestaat bij veel mensen de misvatting dat een collectieve zorgpolis altijd goedkoper is. Dat is NIET het geval.

Een individuele zorgverzekering zonder collectiviteit heeft in veel gevallen zelfs een lagere premie dan een polis mét collectiviteitskorting. Dat blijkt wel uit de resultaten van de vergelijkingssites.

Dit zeggen de belangrijkste toezichthouders over collectieve zorgverzekeringen:

Collectieve zorgverzekeringen hebben soms een klein prijsvoordeel, maar bieden geen op maat gesneden zorg. Ze zijn te weinig onderscheidend.

Autoriteit Consument en Markt (ACM) & Nederlandse Zorgautoriteit (NZa)

Conclusie

De belangrijkste vraag blijft: Is een collectieve zorgverzekering goedkoper?

Het antwoord luidt: soms, maar lang niet altijd. Een collectieve verzekeringspolis biedt tegenwoordig alleen nog maar een korting op de aanvullende verzekering. Soms zijn de vergoedingen ruimer of zijn er speciale zorginhoudelijke afspraken die voordelig zijn

Het is dan ook altijd raadzaam om verschillende collectieve en individuele verzekeringen met elkaar te vergelijken op premie, dekking en voorwaarden. En dus niet blind te kiezen voor een collectieve verzekering.

Vergelijken collectieve zorgverzekering

Op Zorgwijzer kun je meerdere collectieve zorgverzekeringen met elkaar vergelijken. Dit zijn echter altijd verzekeringen die voor iedereen toegankelijk zijn. Ook bij de andere verzekeraars kun je vaak kiezen voor een collectiviteit.

Dit kan als volgt:

  1. In de zorgvergelijker: kies een verzekeraar en klik op de ‘bekijken’-knop
  2. Je wordt nu doorgestuurd naar de website van de verzekeraar
  3. Bij het afsluitproces krijgt je dikwijls de mogelijkheid om een collectiviteit te zoeken waarmee je extra korting krijgt
  4. Vul bijvoorbeeld je werkgever, sportvereniging of patiëntenvereniging in
  5. Sluit de verzekering af tegen een aantrekkelijke korting

Heb je vragen over een bepaalde collectiviteit? Neem dan contact op met de betreffende verzekeraar.